biodiversiteitsindex

Een biodiversiteitsindex is een numerieke maatstaf die de variatie en dynamiek van het levende in een gebied samenvat. Ze combineert doorgaans elementen als soortrijkdom (het aantal verschillende soorten), abundantie (de aantallen individuen per soort) en soms de verdeling van abundantie over soorten. Het doel is om veranderingen in biodiversiteit over tijd en ruimte te volgen en om beleid en beheer te sturen.

Er bestaan verschillende typen biodiversiteitsindices. Globaal berekenen veel indices op basis van relatieve abundantie en rijkdom, zoals de Shannon-diversiteitsindex en de Simpson-index, die zowel rijkdom als evenwicht in de soortensamenstelling meenemen. Andere maatstaven, zoals de Biodiversity Intactness Index (BII), richten zich op de intactheid van biodiversiteit ten opzichte van een ongestoorde referentie. Daarnaast bestaan er trend-indices zoals de Living Planet Index (LPI), die populatietrends van verschillende soorten samenvoegt.

De berekening van zo'n index vereist systematische veldinventarisaties, consistente bemonstering en vaak standaardisatie van de meetopzet om vergelijkbare resultaten te verkrijgen. Correcties voor sampling-effort, detectieprobabiliteit en taxonomische resolutie zijn gebruikelijk. De interpretatie van een index hangt af van de schaal, het type ecosysteem en de gebruikte methode; indices kunnen gevoelig zijn voor keuze van variabelen en meetfrequentie.

Toepassingen omvatten het monitoren van biodiversiteit in natuurgebieden, de beoordeling van de effecten van landgebruik en klimaatverandering, en het informeren van milieubeleid en doelstellingen in nationale en internationale context.

Beperkingen omvatten bias door sampling, focus op zichtbare of goed gedocumenteerde taxa, en soms een beperkte dekking van functionele diversiteit. Desondanks vormen biodiversiteitsindices centrale indicators voor ecologisch beheer en beleidsdoeleinden.