beweringen

Beweringen zijn uitspraken die iemand doet over hoe zaken volgens die persoon in elkaar steken. Het woord komt van het werkwoord beweren en verwijst naar het stellen van een claim, vaak als feitelijk of als standpunt. Beweringen worden in uiteenlopende contexten gebruikt, zoals in dagelijks gesprek, debat, journalistiek en wetenschap, en vervullen een centrale rol bij argumentatie en verantwoording.

In gebruik kan een bewering zowel feitelijk als normatief zijn. Feitelijke beweringen kunnen worden getoetst aan waarnemingen, data of documenten en zijn bedoeld als beschrijving van de werkelijkheid. Normatieve beweringen geven waardeoordelen of gewenste situaties weer, zoals wat ought to be of wat als eerlijk wordt beschouwd. Tussen deze twee categorieën bestaan nuances, en sommige uitspraken dragen zowel feitelijke als waarderende elementen.

Een belangrijke eigenschap van een bewering is de onderbouwing. Voor een bewering geldt vaak dat hij verifieerbaar moet zijn of op aanhankelijke argumenten kan rusten. In wetenschap en journalistiek geldt bovendien dat beweringen onderwerp moeten zijn van toetsing, replicatie of bronnenkritiek. Falsifieerbaarheid, betrouwbaarheid van de bronnen en logische samenhang zijn sleutelcriteria bij de evaluatie ervan.

In de communicatie helpt het onderscheid tussen beweringen, hypotheses en theorieën om helderheid te scheppen en misverstanden te voorkomen. Synoniemen zoals stelling of uitspraak worden soms gebruiksruimtenalternatieven, maar dragen net als beweringen het accent op het doen van een claim over de werkelijkheid.