beheerdoeleinden

Beheerdoeleinden is een Nederlands begrip dat verwijst naar de intended outcomes van beheeractiviteiten voor een eigendom, gebied of hulpbron. De term is samengesteld uit beheer (zorg dragen voor, behouden) en doeleinden (doelen of doelstellingen) en wordt gebruikt in beleids- en planvorming om aan te geven welke toestand of welk functioneren een beheeractie moet opleveren.

In de praktijk worden beheerdoeleinden vastgesteld in beheersplannen, vergunningen of aanwijzingsdocumenten voor bijvoorbeeld natuurgebieden, cultureel erfgoed, watersystemen, bossen en andere gronden of assets. Ze beschrijven welke waarden behouden of ontwikkeld moeten worden, zoals ecologische kenmerken, hydrologische omstandigheden, landschapskwaliteit, culturele waarden en recreatieve mogelijkheden. Beheerdoeleinden fungeren als referentiepunt voor monitoring, evaluatie en adaptief beheer.

Procesmatig hangen beheerdoeleinden vaak samen met wettelijke kaders, beleidsdoelen, wetenschappelijke adviezen en input van stakeholders. Ze kunnen verankerd zijn in vergunningen of plannen en worden zo nodig herzien bij gewijzigde omstandigheden of uitkomsten van monitoring. Monitoring en evaluatie maken deel uit van het traject om te bepalen of de doelstellingen worden gehaald en om waar nodig beheermaatregelen aan te passen.

Voorbeelden illustreren de variëteit van beheerdoeleinden. In een natuurgebied kan het doel zijn om de hydrologie van het moeras te handhaven en een minimale omvang aan vochtige vegetatie te behouden, met het bevorderen van voortplantingssucces van bepaalde soorten. In een historisch park kunnen de doeleinden bestaan uit het behoud van de karakteristieke landschapssituatie, bescherming van monumenten en het mogelijk maken van gecontroleerde openbare toegang.

Beheerdoeleinden vormen daarmee een centraal element in doelgerelateerd beheer en planning.