begrotingstekort

Een begrotingstekort is het verschil waarbij de overheidsuitgaven de inkomsten over een bepaalde periode overschrijden, meestal een boekjaar. Het tekort wordt gefinancierd door nieuw lenen en leidt tot een stijging van de overheidsschuld.

Het begrotingssaldo wordt uitgedrukt als inkomsten minus uitgaven. Een tekort is negatief en wordt vaak weergegeven als percentage van het bbp.

Oorzaken zijn onder meer een economische neergang die inkomsten verlaagt en uitgaven verhoogt door automatische stabilisatoren, beleidskeuzes zoals stimuleringsmaatregelen of bezuinigingen, en conjunctuurafhankelijke factoren.

Gevolgen kunnen een ophoping van schuld, hogere rentelasten en een mogelijke invloed op kredietwaardigheid en toekomstige beleidsruimte zijn. Bij aanhoudende tekorten kan de ruimte voor toekomstige overheidsuitgaven afnemen.

Terminologie: primair tekort is het tekort exclusief rentebetalingen; structureel tekort verwijst naar wat niet door conjunctuur wordt beïnvloed; cyclisch tekort wijst op de conjunctuurafhankelijke component. Het onderscheid helpt bij het bepalen of een tekort structureel op lange termijn is of vooral tijdelijk van aard.

Beleidsreacties richten zich op het terugdringen van het tekort en de schuld door consolidatie, hervormingen en het vastleggen van begrotingskaders. In EU-context spelen regels zoals de Stabiliteits- en Groeipact een rol bij het beoordelen en sturen van overheidsbalansen.