assembleerbaarheid

Assembleerbaarheid is een eigenschap van een product of systeem die aangeeft in welke mate het opgebouwd kan worden uit afzonderlijke onderdelen met behulp van beschikbare gereedschappen en processen, en met een veilige, logische montageroute. Het begrip geldt in uiteenlopende sectoren zoals productontwerp, machinebouw, constructie en consumer electronics, en is vaak nauw verbonden met demonteren voor onderhoud of recycling.

Belangrijke factoren zijn onder meer het aantal onderdelen, de mate van standaardisatie van interfaces, de gekozen bevestigingsmethoden, uitlijning en toegankelijkheid van montagepunten, de gewenste volgorde van montage, en de vereiste benodigde vaardigheden. Ontwerpprincipes uit Design for Assembly (DFA) en Design for Manufacturability and Assembly (DFMA) worden ingezet om de assembleerbaarheid te verbeteren. Praktische maatregelen zijn onder meer modulariteit, symmetrie, gebruik van zelfgeleide of snap-fit verbindingen, minder scherpopvallende toleranties waar mogelijk, en het vermijden van complexe of fijn afgestelde uitlijningen.

Voordelen omvatten verkorting van montage- en arbeidskosten, verhoging van de montagekwaliteit en -snelheid, betere foutbestendigheid, en gemakkelijke demontage voor onderhoud, reparatie of recycling. Assembleerbaarheid beïnvloedt ook de mogelijkheid van mass customization en rear functie-integratie zonder afbreuk aan betrouwbaarheid.

Beoordeling vindt doorgaans vroeg in het ontwerpproces plaats via tijd- en bewegingstudies, assemblagesimulaties en metriek zoals aantal onderdelen, benodigde gereedschappen, montage-steps en trainingsvereisten. Toepassingsgebieden omvatten elektronische apparaten, voertuigen, meubelontwerp en bouwsystemen waar een modulaire en foutbestendige montage gewenst is.