anticoagulatieindicatie

Anticoagulatie-indicatie verwijst naar de medische reden om antistolling te geven met als doel trombose en embolie te voorkomen. Het besluit berust op een afweging tussen het thrombotische risico en het risico op ernstige bloedingen, en wordt regelmatig herzien in het kader van verandering in klinische omstandigheden of bijwerkingen.

Veelvoorkomende indicaties zijn onder meer atriumfibrilleren met een verhoogd risico op beroerte (ingebed in de CHA2DS2-VASc-score), diep-veneuze trombose en longembolie, mechanische hartkleppen of bepaalde kleplijden, kankergerelateerde trombose en andere hypercoagulabele aandoeningen. Ook na chirurgische ingrepen of langdurige immobilisatie kan profilaxie met antistolling worden overwogen.

Beoordeling en besluitvorming gebeurt door inschatting van trombose- versus bleedsrisico. Gebruikelijke instrumenten zijn CHA2DS2-VASc en HAS-BLED bij AF. Daarnaast spelen factoren als leeftijd, nier- en leverfunctie, medicatie-interacties en zwangerschap/borstvoeding een rol.

Keuzes van antistolling:

Direct werkende orale anticoagulantia (DOACs) zoals apixaban, rivaroxaban, dabigatran en edoxaban worden in veel indicaties liever gekozen boven vitamine K-antagonisten (warfarine) vanwege minder monitoring en interacties. Warfarine vereist regelmatige INR-monitorsing; doel-INR-waarden zijn doorgaans 2,0-3,0 (bij bepaalde mechanische kleppen kan 2,5-3,5 gelden). Bij kankergerelateerde trombose is LMWH vaak de voorkeursbehandeling; DOACs kunnen in geselecteerde situaties ook worden gebruikt. Rond ingrepen kan bridging met heparine nodig zijn.

Duur van therapie:

Afhankelijk van de indicatie. Provoked VTE meestal 3 maanden; unprovoked of recidiverend trombose vaak langer behandelen. Bij atriumfibrilleren en mechanische kleppen is antistolling meestal langdurig of levenslang, met periodieke evaluatie.

Monitoring en follow-up:

DOACs vereisen doorgaans weinig routinecontrole, maar nierfunctie moet periodiek worden gecontroleerd. Warfarine vereist INR-monitoring en dosisaanpassingen; follow-up is essentieel voor veiligheid en effectiviteit.