Zekerheden

Zekerheden are afspraken of rechten die een geldlener of contractspartner extra zekerheid geven aan de schuldeiser. Door een zekerheid krijgt de schuldeiser een preferente positie of recht van verhaal als de afnemer zijn verplichtingen niet nakomt. Zekerheden komen veel voor bij leningen, handelsbevoegdheden en bouw- of projektfinanciering.

Zekerheden worden doorgaans onderverdeeld in twee hoofdtypen: zakelijke zekerheden en persoonlijke zekerheden. Zakelijke zekerheden zijn verbonden aan een bepaald goed of vermogen van de schuldenaar. Voorbeelden zijn hypotheek (een recht op onroerend goed), pandrecht (recht op roerende zaken of goederen), en eigendomsvoorbehoud of retentierecht. Dergelijke zekerheden kunnen meestal worden gevestigd door een overeenkomst en, afhankelijk van het type, openbaar of notarieel registeren of anderszins worden geconcretiseerd. Persoonlijke zekerheden zijn garanties door derden, zoals borgtocht of hoofdelijk aansprakelijkheid, waarbij de borg of mede- schuldenaar aansprakelijk wordt gesteld voor de naleving van de verplichtingen.

Bij in gebreke blijven van de schuldenaar kan de schuldeiser de zekerheid aanspreken of executeren. De wijze van verhaal, de prioriteitsvolgorde tussen meerdere zekerheden en de kosten van inning hangen af van het soort zekerheid en de geldende wet- en regelgeving. De werking van zekerheden kan de financiële risico’s voor kredietgevers beperken en de bereidheid tot kredietverlening vergroten.

Het juridische kader rondom zekerheden bevindt zich hoofdzakelijk in het Burgerlijk Wetboek en in specifieke regels voor hypotheek en pandrecht. Het opzetten en registreren van zekerheden vereist vaak zorgvuldige contractering en, waar nodig, notariële akten ofregistering.