Vraagbeantwoording

Vraagbeantwoording is een parlementaire procedure waarbij leden van een wetgevende macht vragen stellen aan de regering en de regering deze vragen beantwoordt. In Nederland is de term vooral verbonden met de Tweede Kamer en de ministerraad. Het doel is toezicht houden op het regeringsbeleid en tot duidelijke publieke informatie te komen over beleid, besluiten en gebeurtenissen.

Er bestaan verschillende vormen. Schriftelijke vragen zijn vragen die door Kamerleden worden ingediend en die de minister schriftelijk beantwoordt. Mondelinge vragen worden in de plenaire zaal of in een commissie gesteld en leiden vaak tot een mondeling antwoord of een korte toelichting door de minister; soms volgt er een korte debatronde. Naast schriftelijke en mondelinge vragen kent men ook interpellaties, die een spoedige plenaire behandeling van een bepaald onderwerp beogen.

De antwoorden worden vastgelegd in officiële parlementaire stukken, zoals Kamerstukken en de openbaar gemaakte Kamervragen en -antwoorden. Deze documenten zijn vrij toegankelijk voor het publiek en vormen een deel van de parlementaire verslaglegging. Het proces stelt Kamerleden in staat om vragen te stellen over beleid, uitvoering en besluitvorming en biedt de regering een formeel kader voor verantwoording.

Internationale vergelijking: veel democratieën hebben vergelijkbare vormen van vraag- en antwoordprocedures, vaak onder een eigen naam, zoals Question Time in enkele Britse procedures. Waarschijnlijkheden, tijdslijnen en procedures variëren per land, maar het principe van parlementaire controle door middel van vragen en antwoorden is wereldwijd gangbaar.

Kritiekpunten betreffen onder meer mogelijke politicisering, tijdsdruk en het feit dat niet iedere vraag tot bevindingen leidt. Desondanks blijft vraagbeantwoording een fundamenteel instrument voor transparantie en verantwoordingsplicht in een parlementair systeem.