Vinylacetaat

Vinylacetaat is een organische verbinding die het estertype vormt van azijnzuur en ethenyl (vinyl) alcohol. Het monomeer wordt meestal aangeduid als vinylacetaat (VAM) en heeft de formule C4H6O2, met een molaire massa van circa 86,09 g/mol. Bij kamertemperatuur is het een kleurloze, vluchtige vloeistof met een kenmerkende zoetige geur. Het is brandbaar, kan bij verhitting dampen afgeven en kan onder bepaalde omstandigheden polymeriseren. Het is matig oplosbaar in water en goed oplosbaar in veel organische oplosmiddelen.

Toepassingen en functies: Vinylacetaat is een belangrijke bouwsteen voor polymeren. Door polymerisatie ontstaat polyvinylacetaat (PVAc), een bindmiddel dat veel wordt toegepast in lijmen, hout-, papier- en textieltoepassingen en in coatings. PVAc kan worden gehydrolyseerd tot polyvinylalcohol (PVA). Daarnaast wordt vinylacetaat in copolymerisatie gebruikt met ethyleen om ethyleenvinylacetaat (EVA) copolymeren te vormen, die veel in verpakkingsfolie, lijmen en hot-melt verven voorkomen.

Productie: Op grote schaal wordt vinylacetaat geproduceerd via katalytische routes die acetyleen en azijnzuur betreffen; verschillende processen bestaan en worden toegepast in de chemische industrie om VAM als monomeer voor polymeren te leveren.

Veiligheid en milieu: Vinylacetaat is vluchtig en brandbaar. Inademing of contact kan irritatie van ogen, huid en luchtwegen veroorzaken; langdurige blootstelling kan gezondheidsrisico’s meebrengen. Het monomeer kan onder bepaalde omstandigheden, vooral bij verontreiniging of hoge concentraties, polymeriseren, wat opslag en handling exigent maakt. Spilling kan schadelijk zijn voor het milieu; passende opslag, ventilatie en inhibitoren worden toegepast om risico’s te beheersen.