UXonderzoek

UXonderzoek is een verzamelnaam voor onderzoek naar gebruikers en hun interactie met producten of diensten met als doel de gebruikerservaring te begrijpen en te verbeteren. Het is een onderdeel van user experience-ontwerp en vindt plaats gedurende het hele ontwikkelproces, van vroeg ontwerp tot evaluatie van een werkend product.

Het kan generatief of evaluatief zijn, en zich richten op het begrijpen van taken, context en motivaties (generatief) of het testen van ontwerpen en het meten van usability en tevredenheid (evaluatief). Het doel is het opleveren van inzichten die ontwerpbeslissingen sturen en de kans op succes vergroten.

Methoden omvatten kwalitatieve benaderingen zoals interviews, contextuele onderzoeken, think-aloud-testen en dagboekstudies, en kwantitatieve methoden zoals surveys en analytische data. Veel projecten combineren deze benaderingen als mixed methods om zowel diepte als generaliseerbare inzichten te verkrijgen.

In een onderzoeksproces wordt meestal gewerkt met plannen, uitvoering, analyse en synthese. Daarbij worden de doelgroep en onderzoeksdoelstellingen vastgesteld, deelnemers geworven, instrumenten gekozen en ethische regels toegepast. De bevindingen worden verwerkt tot inzichten, personas, user journeys en concrete aanbevelingen die ontwerpbeslissingen ondersteunen.

Ethische overwegingen en toegankelijkheid spelen een rol: informed consent, privacybescherming, anonimisering en inclusieve designpraktijken. Toegankelijkheid volgens WCAG en rekening houden met diverse contexten en beleving is vaak doel van UXonderzoek.

Resultaat en impact: rapporten met bevindingen en aanbevelingen, presentaties voor stakeholders, iteratieve verbeterplannen en soms prototypes of wireframes. Goed UXonderzoek levert onderbouwde keuzes op en kan bijdragen aan verhoging van adoptie, tevredenheid en efficiëntie.