Tijdsniveau

Tijdsniveau is een begrip uit informatiemanagement en gerelateerde vakgebieden dat verwijst naar het niveau van temporele granulariteit waarin data, waarnemingen of processen worden beschouwd. Het geeft aan met welke tijdsresolutie informatie wordt geregistreerd, geanalyseerd of gepland.

In datawetenschap en tijdreeksanalyse bepaalt het tijdsniveau hoe tijd wordt gediscretiseerd: voorbeelden zijn seconden-, minuten-, uren-, dagelijks of maandelijks tijdsniveau. De keuze beïnvloedt de detectie van trends, seizoenspatronen en autocorrelaties en bepaalt mede welk model geschikt is voor analyse of forecasting.

Ook in planning en logistiek verwijst tijdsniveau naar het detailniveau van de planning; op een hoog tijdsniveau kijkt men naar lange termijn en strategische doelen, terwijl op een laag tijdsniveau operationele schema’s en kortetermijnactiviteiten worden uitgewerkt. De juiste keuze wordt bepaald door de onderzoeksvraag, beschikbaarheid en kwaliteit van data, de benodigde precisie en de rekenkundige middelen. Een te fijn tijdsniveau kan ruis en overfitting veroorzaken, terwijl een te grof niveau belangrijke variatie kan verbergen.

Voorbeelden zijn onder meer weerdata met tijdsniveau per uur versus per dag, energiedata met kwartier- of minuutniveau, en dashboards die dagelijkse cijfers samenvatten tot wekelijkse statistieken. Verwant zijn termen als tijdseenheid, tijdsresolutie en tijdsschaal; in het Engels: time resolution, temporal granularity, time scale.

Zie ook: tijdreeks, data granularity, temporal resolution.