Tcelgemedieerd

Tcelgemedieerd is het Nederlandse begrip voor de cellulaire immuunrespons, een tak van het adaptieve immuunsysteem waarin T-lymfocyten de afweer regelen tegen geïnfecteerde of afwijkende cellen, en minder afhankelijk zijn van antistoffen geproduceerd door B-cellen. In deze respons spelen antigeenpresenterende cellen een cruciale rol bij het tonen van peptidefragmenten op MHC-moleculen aan T-cellen, wat leidt tot activatie van CD8+ cytotoxische T-cellen en CD4+ helper-T-cellen.

Gedompelde T-cellen herkennen antigeenpresentaties op MHC klasse I van geïnfecteerde of getransformeerde cellen en veroorzaken celmoord via perforine/granzyme-wegen of via Fas-FasL-interacties. Helper-T-cellen (CD4+) regelen de reactie door cytokinen uit te scheiden die macrofagen activeren, B-celantwoorden ondersteunen en andere immuuncellen aantrekken. Regulatoire T-cellen helpen de immuunrespons te matigen om schade aan gezond weefsel te voorkomen.

Tcelgemedieerd is vooral cruciaal bij de bestrijding van intracellulare pathogenen zoals virussen en sommige intracellular levende bacteriën, en bij de immuunbewaking tegen tumoren. Het werkt naast de humorale (antistofgerichte) respons, en er is sprake van kruiselingse communicatie tussen T-cellen en B-cellen om de algehele afweer te versterken.

Clinical relevance omvat vaccins die gericht zijn op T-celrespons, transplantatie-immunologie (allograft-rejectie) en auto-immuunziekten waarbij T-celreactiviteit een rol speelt. Therapeutische benaderingen zoals checkpoint-inhibitors en CAR-T-celtherapie proberen T-celactiviteit te versterken of te herrichten voor de behandeling van kanker en andere aandoeningen.