Subvragen

Subvragen zijn specifieke onderzoeksvragen die voortvloeien uit de hoofdvraag en bedoeld zijn om het onderzoeksproces te structureren door het onderwerp op te splitsen in behapbare onderdelen. Ze helpen bij het organiseren van data-inzameling, analyse en interpretatie, en zorgen voor een systematische aanpak van het vraagstuk.

Het doel van subvragen is tweeledig: ze verduidelijken wat precies onderzocht moet worden en fungeren als pragmatische stappen in het onderzoek. Door verschillende aspecten, contexten of tijdsperioden af te bakenen, wordt dekking van relevante dimensies gewaarborgd en kan bewijsgericht worden gewerkt.

Subvragen hangen direct samen met de hoofdvraag: ze richten zich op specifieke facetten zoals beschrijving (wat, hoe vaak), verklaringen (waarom, onder welke voorwaarden) of evaluatie (in welke mate, tegen welke normen). Ze kunnen descriptief, causal of evaluatief van aard zijn en worden vaak gebruikt om hypotheses of verwachtingen te toetsen.

Bij het formuleren is het belangrijk dat subvragen concreet, toetsbaar en realistisch zijn. Een gangbaar aantal ligt tussen drie en vijf. Ze moeten qua scope aansluiten op de beschikbare data en methoden, en bij voorkeur MECE zijn (mutually exclusive en collectively exhaustive) om overlap te voorkomen.

Een voorbeeld: hoofdvraag: “Hoe beïnvloedt telewerken de productiviteit van medewerkers?” Subvragen: 1) Welke typen werk worden telewerkend uitgevoerd en hoe frequent? 2) Welke factoren bevorderen of belemmeren productiviteit bij telewerk? 3) Zijn er verschilpatronen tussen teams of sectoren? 4) Welke korte- en langetermijneffecten zijn aantoonbaar?

Subvragen bieden zo een duidelijke onderzoeksroute en faciliteren een gestructureerde, verantwoorde aanpak.