Stemvriendelijke

Stemvriendelijke is een term die in het Nederlands wordt gebruikt om content, interfaces en interacties aan te duiden die zijn ontworpen met het oog op spraak en stemgestuurde technologie. Wat als stemvriendelijk wordt beschouwd, is gericht op duidelijke uitspraak, begrijpelijkheid bij spraakherkenning en een natuurlijk ritme wanneer tekst wordt uitgesproken door een computerstem of door een gehoorapparaat. De term valt samen met bredere thema's zoals toegankelijkheid en plain language, en wordt toegepast in productontwerp, webredactie en UX writing.

Toepassingsgebieden zijn onder meer websites, klantenservicetools, spraakinterfaces, chatbots, robuuste navigatie en telefoonsystemen. Enkele leidende principes zijn: korte zinnen en actieve stem; eenvoudige grammatica; beperkt gebruik van jargon; uitschrijven van afkortingen en meeteenheden; het vermijden van lange, ingewikkelde zinsconstructies; duidelijk refereren naar prononcingsmakkelijke termen; consistente terminologie; waar mogelijk structureren van inhoud in logische, korte secties; testen met spraakherkenning en screen readers; en het leveren van zowel geschreven als uitgesproken vormen.

In de praktijk kan stemvriendelijke content ook gebalanceerd zijn met andere kwaliteitseisen zoals beknopte schrijfstijl en nauwkeurige informatie. Het begrip is vooral terug te vinden in UX schrijven en in de ontwikkeling van spraakassistenten, waar de stemkwaliteit en de interpretatie van wat er wordt gezegd bepalend zijn voor de bruikbaarheid. Zie ook: toegankelijkheid, plain language, UX writing.