Slutskyvergelijking

Slutskyvergelijking is een kernconcept in de consumententheorie dat de totale verandering in de gevraagde hoeveelheid van een goed bij een prijsverandering opdeelt in twee componenten: het substitutie-effect en het inkomenseffect. De vergelijking maakt het mogelijk om te onderscheiden hoeveel van de verandering voortkomt uit de verandering van relatieve prijzen (substitutie tussen goederen) en hoeveel uit de wijziging van de koopkracht.

Formeel wordt het opgevat via de Marshalliaanse vraag x_i(p,m) naar goed i bij prijsvector p en inkomen m, en de Hicksiaanse (gecompenseerde) vraag h_i(p,u) bij prijs p en bruikbaarheidsniveau u. Voor een kleine prijsverandering in p_j geldt dx_i/dp_j = ∂h_i/∂p_j − x_j ∂x_i/∂m. De term ∂h_i/∂p_j vertegenwoordigt het substitutie-effect (houding van de consument op dezelfde utiliteit); de term − x_j ∂x_i/∂m vertegenwoordigt het inkomenseffect (verandering van reële koopkracht door de prijsverandering).

Interpretatief levert de substitutie-est, die de goederenverhouding bij constante utiliteit weergeeft, de richting van de verandering door relatieve prijswijziging. Het inkomenseffect geeft aan hoe de vraag verandert door veranderde koopkracht; bij normale goederen heeft dit vaak dezelfde richting als het substitutie-effect, bij inferieure goederen kan het tegenwerkend zijn. De Slutskyvergelijking verbindt Marshalliaanse en Hicksiaanse vragen en is instrumenteel bij het analyseren van prijselasticiteiten en welvaartenimplicaties.

De theorie is vernoemd naar Eugen Slutsky, die deze decompositie in 1915 introduceerde. Ze vormt een belangrijk hulpmiddel bij het begrijpen van consumentengedrag onder prijsveranderingen en bij het evalueren van economische welvaartseffecten.