decompositie

Decompositie is het proces waarbij een geheel wordt uiteengezet in twee of meer onderdelen die samen het geheel vormen. Het begrip wordt in uiteenlopende vakgebieden gebruikt om complexiteit af te beelden en bestuderen door de functies en relaties van de onderdelen te benadrukken.

In de scheikunde verwijst decompositie naar een ontledingsreactie waarbij één stof afbreekt tot twee of meer eenvoudigere stoffen. Dergelijke reacties ontstaan vaak onder invloed van warmte, licht of een katalysator. Een klassiek voorbeeld is de thermolyse van waterstofperoxide: H2O2 -> H2O + O2. Bij dergelijke processen blijven de wetten van behoud van massa en energie van toepassing.

In de wiskunde duidt decompositie op het uitsplitsen van een object in subobjecten onder bepaalde samenstellingsregels. Voorbeelden zijn een vectorruimte die kan worden geschreven als een directe som V = U ⊕ W, of een groep die kan worden opgedeeld als een (semi-)directe product. Ook in de theorie van modules en ringen komt decompositie voor in indecomposable summanden of in Krull-Schmidt-decomposities.

In de informatica en data-analyse verwijst decompositie naar het opdelen van een complex systeem, probleem of dataset in kleinere, behapbare onderdelen. Dit ondersteunt ontwerp, analyse en implementatie en is kenmerkend voor methoden als functionele decompositie, modulair ontwerp en divide-and-conquer-technieken.

Hoewel decompositie in elk vakgebied verschillende concrete betekenissen heeft, blijft het kernidee hetzelfde: het begrip vereenvoudigen door op te delen in onderdelen die afzonderlijk bestudeerd of beheerd kunnen worden.