Skurcze

Skurcze, zwane potocznie skurczami mięśni, to nagłe, mimowolne i często bolesne skurczanie mięśni lub ich grup. Czas trwania bywa różny, zwykle od kilku sekund do kilku minut. Najczęściej dotyczą mięśni łydek, ud i stóp, a nocne skurcze są powszechne zwłaszcza u osób starszych lub podczas intensywnego wysiłku.

Przyczyny skurczów są wielorakie. Mogą wynikać z odwodnienia i zaburzeń elektrolitowych (poziomy potasu, wapnia, magnezu), zmęczenia mięśniowego, nadmiernego lub nietrwałego wysiłku oraz niskiej kondycji. Inne czynniki to zimne środowisko, niektóre leki (np. diuretyki, leki obniżające cholesterol) oraz choroby przewlekłe, takie jak cukrzyca, choroby nerek, tarczycy czy niedokrwienie kończyn. Skurcze mogą występować także w ciąży lub w czasie długotrwałego siedzenia.

Diagnoza zwykle opiera się na wywiadzie i obserwacji objawów. Badania obrazowe rzadko są potrzebne, chyba że występują nietypowe objawy lub częste nawroty, które mogą sugerować inne schorzenia.

Leczenie i postępowanie mają na celu złagodzenie objawów i zapobieganie nawrotom. W nagłym napadzie pomaga rozciąganie dotkniętego mięśnia, masaż, ciepła kompresja i delikatny masaż; utrzymanie odpowiedniego nawodnienia i elektrolitów także bywa skuteczne. W profilaktyce zaleca się regularne rozciąganie przed i po wysiłku, stopniowy trening, odpowiednie nawodnienie i zbilansowaną dietę.

Należy pilnie skonsultować się z lekarzem w przypadku skurczów utrzymujących się długo, silnie ograniczających codzienną aktywność, towarzyszących obrzękom, bladości, drętwienia kończyn, gorączki lub nagłych objawów po urazie.