Seedeproblemen

Seedeproblemen is een verzamelterm voor problemen die de kwaliteit, kiemkracht of prestaties van zaden kunnen beïnvloeden. Ze kunnen ontstaan tijdens de productie, opslag of verwerking van zaden en leiden tot lage kiempercentages, ongelijkmatige opkomst of verminderde opbrengst.

Oorzaken en vormen van seedeproblemen zijn onder meer: ouderdom of beschadiging van zaden, ongeschikte droog- of rijpingsprocessen, hoge opslagvochtigheid of hoge temperaturen, en aantasting door schimmels, bacteriën of insecten. Contaminatie met onkruidzaad of ziekteverwekkers kan de kiemkwaliteit verminderen. Zaden kunnen dormantie vertonen, waardoor kieming vertraagd of ongelijk verloopt. Daarnaast kan techniek- of transportschade kiemkapital beperken.

Symptomen van seedeproblemen zijn onder meer een laag kiempercentage bij standaard kiemtesten, ongelijke kieming en vertraagde opkomst, vroegtijdig afsterven van kiemen of schema van zwakke gegroeide zaailingen. Voor een beter beeld worden vaak laboratoriumtesten toegepast, zoals kiemtesten, vitaliteitstesten (bijvoorbeeld tetrazoliumtest) en vigor-tests (bij accelererende veroudering of koude test) om de prestatie onder stress te schatten.

Preventie en beheersing richten zich op kwaliteitszaden van gecertificeerde herkomst, correcte opslag en handling, en regelmatige kwaliteitscontroles. Belangrijke maatregelen zijn opslag in koele en droge omstandigheden, bescherming tegen schimmels en insecten, gebruik van luchtdichte of vochtbestendige verpakkingen en tijdige controle van zaden bij levering. In de handel gelden normen voor etikettering, zuiverheid en herkomst die zadenidentiteit en -kwaliteit waarborgen.

Een goede zaadkwaliteit vereist aandacht voor zowel genetische betrouwbaarheid als omgevingsfactoren gedurende de levensduur van het zaad.