Richtingafhankelijk

Richtingafhankelijk (direction-dependent) is een eigenschap die varieert afhankelijk van de richting waarin een meting of waarneming plaatsvindt. Een richtingafhankelijke eigenschap verschilt dus wanneer deze wordt gemeten langs verschillende oriëntaties, in tegenstelling tot een richtingonafhankelijke eigenschap die hetzelfde blijft onder alle oriëntaties. Vaak wordt dit idee in termen van anisotropie besproken, waarbij eigenschappen anisotroop zijn en de mate van anisotropie afhankelijk is van de richting.

Oorzaken en karakterisering

Richtingafhankelijkheid ontstaat meestal door structuur of ordening binnen een systeem. Dit kan komen door anisotrope kristalstructuren, georiënteerde vezels in materialen, of zich herhaalde layered of gespannen configuraties. In veel gevallen kan de richtingafhankelijke eigenschap technisch worden beschreven met tensoren, waarbij de waarde van de eigenschap afhankelijk is van de richting van de waarneming ten opzichte van een referentieas. Richtingafhankelijke eigenschappen kunnen variëren van mechanische sterkte en elasticiteit tot optische refractie en elektrische geleidbaarheid.

Voorbeelden en toepassingsgebieden

In de optica is birefringentie een klassiek voorbeeld: het refractieve gedrag van een kristal hangt af van de richting van de propagatievoeging en polarisatie. In de hout- en compositesindustrie gelden verschillende sterktes in rand- en lengterichting door vezelorientatie. Geologische materialen vertonen anisotropie door gouddragende lagen, waardoor seismische golven in verschillende richtingen anders reizen. In de nanotechnologie en materiaalkunde wordt anisotropie actief gemanipuleerd om materialen met gewenste richtingafhankelijke eigenschappen te ontwerpen.

Zie ook

Anisotropie, isotroop, anisotroop, tensorbeschrijvingen. Richtingafhankelijkheid is relevant in vakgebieden zoals fysica, materialenwetenschap, geologie en ingenieurswiskunde.