Repolarisatie

Repolarisatie is het proces waarbij het membraanpotentiaal van excitable cellen terugkeert naar het rustniveau na depolarisatie. Het is een fundamenteel onderdeel van de elektrische activiteit in zenuwcellen, spiercellen en hartspiercellen, en maakt herhaalde prikkeling mogelijk door het membraan snel weer klaar te maken voor een nieuwe impuls.

Mechanisme en belangrijke spelers: na een depolarisatie sluiten vooral natriumkanalen terwijl kaliumkanalen openen, waardoor kalium het intracellulaire milieu verlaat en het membraanpotentiaal daalt richting het rustniveau. Calciumkanalen kunnen tijdelijk sluiten of hun bijdrage verminderen. Langdurig onderhoud van de rusttoestand wordt ondersteund door de Na+/K+-ATPase-pomp en doorgangsmechanismen die rustpotentiaal stabiliseren. In neuronen kan na depolarisatie ook een korte hyperpolarisatie volgen (afterhyperpolarization), wat de frequentie van volgende impulsoogsten beperkt.

Cardiale repolarisatie: bij hartspiercellen distaleert repolarisatie zich vooral tijdens fase 3 van de actiepotentiaal, door een krachtige kaliumuitstroom die de membraanpotentiaal terugbrengt naar rust. Het ECG weerspiegelt ventriculaire repolarisatie in de T-golf. Stoornissen in repolarisatie, zoals afwijkingen in kalium- of calciumstromen of effecten van medicijnen, kunnen leiden tot verlengde QT-tijden en verhoogde kans op aritmieën.

Zenuw- en spierweefsel: repolarisatie zorgt voor herstel van de rust en bereidt de cel voor op herhaalde prikkels. Een correcte repolarisatie is essentieel voor betrouwbare signaaloverdracht en ritmische werking van hart en ademhalingsspieren, en speelt een centrale rol in de elektrische stabiliteit van het lichaam.