Reistoegang

Reistoegang is een term die in internationaal recht en overheidsbeleid wordt gebruikt om de mogelijkheid van een persoon om te reizen te definiëren. Het omvat het recht en de bijbehorende verplichtingen om te vertrekken uit en te reizen naar andere landen of jurisdicties, afhankelijk van identiteitsdocumenten, nationaliteit en verblijfsstatus. Reistoegang wordt geregeld door nationale wetgeving, immigratie- en grensbeleid en internationale afspraken.

De belangrijkste bouwstenen zijn doorgaans: een geldig reisdocument (paspoort of identiteitskaart), eventuele visa of toelatingen, en de controle bij vertrek en aankomst door grens- en immigratieautoriteiten. Sommige regio's hanteren vrij verkeer of vereenvoudigde procedures voor bepaalde burgers; in andere gevallen zijn visumvrije reizen mogelijk of vereist een aanvraag vooraf of bij aankomst. Digitale reisautorisaties en biometrische gegevens spelen een toenemend rol in het systeem van reistoegang.

Reistoegang kent vrijheden en beperkingen. Burgers van een land kunnen onder bepaalde voorwaarden vaker en gemakkelijker reizen dan bezoekers uit andere landen. Reistoegang kan tijdelijk worden beperkt door staatsbrede maatregelen, veiligheids- of openbare ordeoverwegingen, sancties of pandemiegerelateerde regels. Asiel- en vluchtelingenprocedures hebben doorgaans eigen regels voor toelating tot een land.

Het begrip is van belang voor toerisme, handel, migratie en internationaal beleid. Voor individuen betekent het een balans tussen mobiliteit en veiligheid, en voor overheden een instrument om toezicht te houden op migratiestromen terwijl rechten van reizigers worden beschermd.