Proterozoïsch

Het Proterozoïsch eon is een geologische tijdsperiode die ongeveer 2,5 miljard tot 541 miljoen jaar geleden duurt en ligt tussen het Archaïsch en het Phanerozoïcum. Het eon wordt traditioneel onderverdeeld in drie perioden: Paleoproterozoïsch (ca. 2,5–1,6 miljard jaar geleden), Mesoproterozoïsch (ca. 1,6–1,0 miljard jaar geleden) en Neoproterozoïsch (ca. 1,0 miljard–541 miljoen jaar geleden). Een van de belangrijkste kenmerken is de geleidelijke toename van zuurstof in de atmosfeer en in de oceanen, met de Grote Zuurstofverrijking (Great Oxygenation Event) in het Paleoproterozoïsch. Deze chemische transitie veranderde leefomstandigheden en droeg bij aan het verdwijnen van veel anoxische omgevingen en aan veranderingen in de rotsgesteente, zoals de verschijning van banded iron formations.

In de Mesoproterozoïsche periode bleven de continenten wisselend van samenstelling en ontstonden vroege vormen van eukaryoot leven; de bewijzen voor complexere organismen uit deze periode zijn echter beperkt. In het Neoproterozoïsche tijdvak ontwikkelde zich meercellig leven en ontstonden vroege dier- en plantaardige organismen; dit tijdvak bevat tevens de Cryogenische glaciale periodes (Sturtian en Marinoan), die mogelijk wereldwijd ijs bedekten. Aan het einde van het eon vormden zich grote continentale samenstellingen zoals Rodinia, wat de latere tectonische ontwikkeling en de opkomst van biodiversiteit in het Phanerozoïcum mogelijk maakte.

Het Proterozoïsch eon eindigde circa 541 miljoen jaar geleden, wat de start markeert van een periode van snelle biodiversiteitsgroei en de overgang naar het Phanerozoïcum.