Productlevensduur

Productlevensduur is de verwachte periode waarin een product technisch bruikbaar en functioneel blijft tijdens het gebruik bij de consument of eindgebruiker, van levering tot einde van de levensduur. De term kan verschillende betekenissen hebben: technische levensduur (totale tijd waarin het product voldoet aan de functionele eisen), economische levensduur (totdat onderhouds- of vervangingskosten niet langer verantwoord zijn) en werkelijke gebruiksduur (de feitelijk gerealiseerde tijdsduur van gebruik).

Betrouwbaarheids- en onderhoudsevaluaties vormen de kern van het inzicht in productlevensduur. Belangrijke indicatoren zijn MTBF (mean time between failures) voor herbruikbare systemen en MTTF (mean time to failure) voor niet-repareerbare systemen, evenals de betrouwbaarheid R(t) op tijd t. Schattingen worden vaak gemaakt met velddata, laboratoriumtesten en prognoses op basis van verdelingen zoals de Weibull- of log-normale verdeling.

Factoren die de levensduur beïnvloeden, zijn onder meer ontwerpkwaliteit, materiaalselectie, productiecontrole en kwaliteitszorg, onderhouds- en gebruiksbeleid, en omgevingscondities zoals temperatuur, vocht, trillingen en belastingsniveaus. Elementen als slijtage, corrosie, vermoeiing van materialen en software-updates kunnen de technische prestaties na verloop van tijd aantasten.

Het begrip levensduur heeft gevolgen voor productontwerp en bedrijfsstrategie. Een langere productlevensduur kan onderhoudsintensivering en betrouwbaarheid bevorderen, terwijl de economische levensduur belangrijk is voor kosten en vervangingsplanning. Beleidskaders en duurzaamheidsdoelstellingen richten zich op verlenging van de levensduur via onderhoud, reparatie, refurbish en hergebruik, met aandacht voor einde van de levensduur en circulariteit.