Oskrzeliki

Oskrzeliki to drobne drogi oddechowe w płucach, znajdujące się po zakończeniu dużych oskrzeli i prowadzące powietrze do pęcherzyków płucnych. Ich średnica zwykle mierzy mniej niż 1 mm i należą do dolnych dróg oddechowych. Ściana oskrzelików nie zawiera chrząstek ani gruczołów śluzowych; składa się z błony śluzowej wyściełanej nabłonkiem oraz z mięśni gładkich, które umożliwiają regulację przepływu powietrza.

W budowie wyróżnia się oskrzeliki koncowe (terminal bronchioles) i oddechowe (respiratory bronchioles). Oskrzeliki koncowe są pokryte nabłonkiem jednowarstwowym sześciennym i zawierają komórki Clara (club cells), które produkują substancje ochronne i naprawcze; obecność komórek kubkowych jest ograniczona, chrząstki i gruczoły śluzowe są nieobecne. W oskrzelikach oddechowych na ścianach zaczynają się pojawiać pęcherzyki płucne, a nabłonek staje się cieńszy, umożliwiając w pewnym stopniu wymianę gazową.

Funkcje oskrzelików obejmują przewodzenie powietrza, kontrolowaną wentylację oraz, zwłaszcza w oskrzelikach oddechowych, udział w wymianie gazowej poprzez bezpośrednie sąsiedztwo pęcherzyków. Regulacja tonusu mięśni gładkich wpływa na przepływ powietrza.

Choroby oskrzelików, takie jak astma oskrzelowa, zapalenie oskrzelików czy bronchiolitis obliterans, prowadzą do utrudnienia przepływu powietrza i upośledzenia wentylacji płuc.