oskrzelikach

Oskrzeliki to drobne drogi oddechowe dolnych dróg oddechowych, które kończą przewodzenie powietrza od oskrzeli ku pęcherzykom płucnym. W obrębie oskrzelików wyróżnia się oskrzeliki końcowe (terminalne) i oskrzeliki oddechowe. Oskrzeliki końcowe prowadzą powietrze do obszarów wymiany gazowej, natomiast oskrzeliki oddechowe łączą się bezpośrednio z pęcherzykami płucnymi i uczestniczą w częściowej wymianie gazowej.

Struktura i budowa ścian oskrzelików różni się od większych dróg oddechowych. Ich ściana nie zawiera chrząstki ani zatopionych gruczołów błony śluzowej. Wyściółka jest zróżnicowana w zależności od odcinka: oskrzeliki końcowe mają nabłonek jednowarstwowy lub naskórowy z dominującymi komórkami klubowymi (Clara), które wydzielają substancje ochronne i surfaktant oraz pełnią funkcje detoksykacyjne. Obecność rzęsek maleje w miarę zbliżania się do końca dróg przewodzących. W oskrzelikach oddechowych nabłonek jest bardziej kubkowy, a w ich ścianach występuje warstwa mięśni gladkich umożliwiająca regulację oporu powietrza.

Funkcja oskrzelików to głównie przewodzenie powietrza oraz, w części, udział w regulacji przepływu powietrza dzięki mięśniom i epitelialnym komórkom. W oskrzelikach oddechowych zaczyna się również częściowa wymiana gazowa, co odbywa się przede wszystkim w sąsiadujących pęcherzykach płucnych.

Znaczenie kliniczne dotyczy zapaleń oskrzelików (bronchiolitis), przewlekłych chorób drobnych dróg oddechowych związanych z paleniem lub ekspozycją na czynniki drażniące (bronchiolitis obliterans) oraz innych schorzeń ograniczających przepływ powietrza w tej części układu oddechowego.