detoksykacyjne

Detoksykacyjne (detoksykacyjny, od detoksykacja) odnosi się do procesów, praktyk lub produktów mających na celu usunięcie toksyn z organizmu lub środowiska. W nauce i medycynie termin ten obejmuje zarówno naturalne mechanizmy detoksykacji, jak i interwencje medyczne oraz działania dietetyczne.

Biologia detoksykacyjna obejmuje przede wszystkim wątrobę i nerki. Wątroba realizuje przemiany fazy I i fazy II, które prowadzą do przekształcania substancji w formy łatwiej wydalane. Nerek, płuc, skóry i przewodu pokarmowego także używa się do eliminacji toksyn. Mikroflora jelitowa wpływa na metabolizm niektórych związków, a ogólny stan organizmu moduluje skuteczność tych procesów.

W medycynie detoksykacja ma także zastosowanie w leczeniu uzależnień i zatrucia. Detoks, czyli detoksykacja w kontekście uzależnień, to faza wstępna leczenia, zwykle prowadzona w placówce medycznej pod nadzorem personelu, i nie zastępuje późniejszych form terapii uzależnień. W niektórych przypadkach wykorzystuje się leki wspomagające odstawienie.

Detoksykacyjne diety i produkty są popularne wśród niektórych konsumentów, jednak dowody naukowe na ich skuteczność bywają ograniczone. Kuracje sokowe, posty i tzw. oczyszczanie organizmu mogą prowadzić do odwodnienia, zaburzeń elektrolitowych i niedoborów żywieniowych. Kolonoskowanie czy „czyszczenie” jelit nie udowodniają ogólnej detoksykacji i mogą być szkodliwe.

Podsumowując, pojęcie detoksykacyjne obejmuje naturalne mechanizmy organizmu, medycznie nadzorowaną detoksykację oraz kontrowersyjne praktyki dietetyczne; w razie wątpliwości warto skonsultować się z lekarzem.