Onthejobautorisatie

Onthejobautorisatie is een werkwijze waarbij tijdens het uitvoeren van werkzaamheden tijdelijke, op behoefte gebaseerde toegang tot systemen, data of fysieke locaties kan worden verleend. Het doel is het handhaven van het principe van least privilege terwijl operationele efficiëntie en naleving van beveiligingsbeleid gewaarborgd blijven.

Het proces omvat doorgaans: een verzoek tot toegang door de gebruiker of een geautomatiseerde workflow; beoordeling en goedkeuring door een bevoegde autoriteit; toekenning van een tijdelijk rechtenpakket met een expliciete geldigheidsduur; monitoring van het gebruik en auditlogging; en automatische of handmatige intrekking zodra de termijn verloopt of de taak is voltooid. Dergelijke procedures worden vaak ondersteund door technologieën voor identiteits- en toegangsbeheer en aanvullende controles zoals multi-factor authenticatie en toezicht.

Toepassingsgebieden zijn onder meer informatiesystemen, cloudomgevingen, productie- en onderhoudssituaties, en fysieke beveiliging. Voordelen zijn onder meer minder permanente toegangsrechten, verbeterde naleving van beveiligings- en governance-eisen, en grotere wendbaarheid bij incidenten of onderhoud. Uitdagingen omvatten het risico van misbruik bij tijdelijke rechten, de complexiteit van beleid en de vereiste voor robuuste monitoring, beoordeling en rapportage.

Governance en beleid spelen een cruciale rol: organisaties definiëren rollen, verantwoordelijkheden, escalaties en bewaartermijnen, en stellen duidelijke procedures vast voor goedkeuring en audit. Technologieën zoals IAM (Identity and Access Management), PAM (Privileged Access Management) en just-in-time toegangsverlening (JIT) ondersteunen ontiejobautorisatie en dragen bij aan traceerbare en gecontroleerde toegang. Gerelateerde concepten zijn RBAC en ABAC, die helpen bij het modelleren van toegangsrechten.