Onderarmrotatie

Onderarmrotatie is de beweging waarbij de onderarm roteert rondom de as van de radius en ulna. Deze beweging omvat twee tegengestelde richtingen: pronatie, waarbij de handpalm naar beneden of naar achteren draait, en supinatie, waarbij de handpalm naar boven of naar voren draait. De rotatie vindt plaats in de proximale en distale radioulnare gewrichten, en wordt mogelijk gemaakt door de radius die ten opzichte van de ulna roteert. Bij supinatie staan radius en ulna parallel; bij pronatie kruisen de botten zich.

Anatomie en mechanica: de stabiliteit bij forearmrotatie wordt ondersteund door de radioulnare gewrichten en de tussenradiusische membraan (membrana interossea). Belastingen kunnen via beide gewrichten en de membranen worden doorgegeven. Het functionele bereik van pronatie is doorgaans ongeveer 75–85 graden en van supinatie ongeveer 80–90 graden, met individuele variatie.

Spieren en innervatie: supinatie wordt hoofdzakelijk uitgevoerd door de m. supinator (n. radialis), met een aanvullende rol van de m. biceps brachii bij flexie van de elleboog. Pronatie wordt gedomineerd door de m. pronator teres (n. medianus) en de m. pronator quadratus (via de voorarmtak van de n. medianus, de anterior interosseous nerve). De m. brachioradialis kan bij flexie ook een rol spelen in rotatie bij een gebogen elleboog.

Functioneel belang en klinische aspecten: onderarmrotatie is essentieel bij dagelijkse handelingen zoals openen van deuren, draaien van gereedschap en verschillende sporten. Beperkte rotatie kan optreden na verwondingen aan de onderarm of elleboog (bijv. fracturen, stijfheid) of bij artritis. Rehabilitatie richt zich op het verbeteren van ROM en kracht van de betrokken spieren, vaak via gerichte rekoefeningen en strengthening oefeningen, met geleidelijke terugkeer naar functioneel gebruik.