Literatuurwerkprocessen

Literatuurwerkprocessen verwijzen naar de systematische reeks stappen die worden gevolgd om bestaande literatuur relevant voor een onderzoeksvraag te identificeren, te beoordelen en te synthetiseren. Deze processen komen voor in academische contexten zoals literatuurreviews, proefschriften en wetenschappelijke artikelen. Ze kunnen worden uitgevoerd als systematische, scopende, narratieve of snelle reviews en betreffen zowel primaire als secundaire bronnen.

De kern fasen omvatten doorgaans het definiëren van het doel en de inclusiecriteria, het ontwerpen en uitvoeren van een zoekstrategie, en het documenteren van de zoekactie voor reproduceerbaarheid. Vervolgens vindt de screening plaats: titels en samenvattingen worden gescreend, gevolgd door een volledige tekstbeoordeling op basis van vooraf bepaalde criteria. Daarna komen gegevensextractie en kaarting, waarbij kenmerken zoals populatie, context, interventie en uitkomsten worden vastgelegd en geordend in tabellen of thematische overzichten.

Kwaliteitsbeoordeling en bias-analyse kunnen deel uitmaken van de fase waarin de validiteit en betrouwbaarheid van de geïncludeerde studies worden beoordeeld. De synthese kan kwalitatief zijn, of kwantitatief als data geschikt zijn, bijvoorbeeld via een meta-analyse. Tot slot volgt rapportage en documentatie, waarin methoden, beperkingen en expliciete verwijzingen worden opgenomen, met naleving van relevante richtlijnen. Sommige literatuurwerkprocessen worden bovendien onderhouden als levende reviews die periodiek worden bijgewerkt.

Duiden en toepassingen: literatuurwerkprocessen ondersteunen de bouw van een gefundeerde kennisbasis, identificeren hiaten en informeren beleid, praktijk of verdere onderzoeken. Belangrijke praktijken zijn preregistratie van het protocol, transparante rapportage en adequate versiecontrole om reproduceerbaarheid te waarborgen. Uitdagingen omvatten een groot volume aan publicaties, inconsistenties in rapportage en publicatiebias.