Kontaminatie

Kontaminatie is het optreden van ongewenste stoffen of organismen in een product, in een omgeving of in het menselijk lichaam. Het kan chemische verontreinigingen betreffen, biologische agentia zoals ziekteverwekkers, of radiologische of nucleaire verontreiniging. Een veelbesproken vorm is kruisbesmetting, waarbij de verontreiniging zich van de ene naar de andere partij verspreidt, bijvoorbeeld via verontreinigde oppervlakken, gereedschap of handen.

In verschillende sectoren is kontaminatie een kernzorgpunt. In de voedingsmiddelenindustrie wordt de controle streng toegepast om voedselveiligheid te waarborgen. In de gezondheidszorg en in laboratoria gelden strikte aseptische en steriele procedures om iatrogene verontreiniging te voorkomen. Milieu- en industriële omgevingen testen op chemische of ecologische verontreiniging van water, bodem en lucht.

Detectie en preventie: monitoring door regelmatige sampling en laboratoriumanalyses, en het opstellen van een kontaminatiebeheersplan. Belangrijke methoden zijn hygiëne, reiniging en desinfectie, correcte verpakking en opslag, scheiding van verschillende productstromen, en, waar nodig, sterilisatie of afscherming. In laboratoria en zorgomgevingen gelden ook veilige werkmethoden en persoonlijke beschermingsmiddelen.

Regelgeving en normen: op nationaal en Europees niveau bestaan regels voor voedselveiligheid, milieubescherming en arbeidsveiligheid. Richtlijnen en normen zoals HACCP, GMP en ISO-standaarden ondersteunen de beheersing van kontaminatie.

Gevolgen: kontaminatie kan gezondheidsrisico’s veroorzaken, tot recalls leiden, operationele stilstand en hoge kosten voor sanering. Effectieve kontaminatiepreventie vereist betrokkenheid van alle schakels in de keten en continue monitoring.