IsraëlPalestijnse

Israël-Palestijnse betrekkingen, ook wel de Israël-Palestijnse kwestie genoemd, verwijst naar de complexe en langdurige verhouding tussen Israël en de Palestijnse bevolkingsgroepen en hun politieke vertegenwoordigers, en naar de geschilpunten rondom staatvorming, grenzen, veiligheid en het lot van vluchtelingen. Het begrip omvat historische en hedendaagse beleid, diplomatie en humanitaire kwesties.

Historische achtergrond: Aan het einde van de 19e eeuw ontwikkelde zich het zionistische ideaal naast een inheemse, Arabisch-Palestijnse bevolking in het gebied dat het Ottomaanse en later Britse mandaat kende. In 1947 stelde de Verenigde Naties een verdelingsplan voor Palestina voor. Bij de onafhankelijkheidsverklaring van Israël in 1948 brak oorlog uit; Israël verwierf territorium en de betrokken partijen werden verdeeld. De Zesdaagse Oorlog van 1967 leidde tot militaire controle over de Westelijke Jordaanoever, Oost-Jeruzalem en Gaza. Sindsdien spelen grenzen, veiligheid en het recht op terugkeer van Palestijnse vluchtelingen een dominante rol in de politiek en het hedendaagse debat.

Belangrijke episodes en actuele ontwikkelingen: De Oslo-akkoorden van 1993 markeerden een poging tot een twee-statenoplossing met de oprichting van de Palestijnse Autoriteit, maar voortgezet geweld, nederzettingenbouw en mislukte onderhandelingen belemmerden voortgang. In de jaren daarna vochten Israël en de Palestijnen herhaaldelijk, met perioden van wapenstilstand en gewapende conflicten, met name in Gaza. Politieke macht is verdeeld tussen de Israëlische regering, de Palestijnse Autoriteit (West Bank) en Hamas (Gaza). Internationale actoren zoals de Verenigde Naties, de Verenigde Staten en de Europese Unie streven naar een oplossing die veiligheid, grenzen, Jeruzalem en vluchtelingenrechten adresseert.

Huidige status: Er is nog geen definitieve oplossing voor het conflict; de situatie kenmerkt zich door cycli van geweld, onderhandelingen met wisselende voortgang en een complex juridisch en humanitair kader.