Houdbaarheidtesten

Houdbaarheidtesten zijn systematische onderzoeken die bepalen hoe lang een product zijn vereiste kwaliteitskenmerken behoudt onder specifieke opslagomstandigheden. Het doel is een betrouwbare houdbaarheidsduur vast te stellen en daarmee vervaldatums of ten minste houdbaar tot-datums te bepalen voor verpakking, distributie en verkoop.

De onderzoeken kunnen verschillende aspecten van stabiliteit beoordelen, waaronder microbiologische veiligheid, chemische stabiliteit, fysische eigenschappen en sensorische kwaliteit. Gebruikte methoden zijn onder meer real-time stabiliteitstesten (langdurige opslag onder normale condities), versnelde stabiliteitstesten (verhoogde temperatuur, vochtigheid of licht om versnellingsmechanismen te observeren) en stress- of rampentestonderzoeksprogramma’s die afwijkingen aan het licht brengen. Voor voedsel, medicijnen en cosmetica spelen microbiologische en chemische analyses vaak een centrale rol, naast mogelijk sensorische evaluaties.

Factoren die de houdbaarheid beïnvloeden zijn onder meer samenstelling van het product, wateractiviteit, pH, aanwezigheid van antioxidanten of conserveringsmiddelen, verpakking en opslagcondities (temperatuur, vocht, licht). Uithoudingen leveren houdbaarheidsdata op zoals uiterste houdbaarheidsdatum of gebruiksaanbevolen datum, die noodzakelijk is voor labeling en risicobeheer.

Tijdens de analyse worden statistische modellen toegepast om extrapolaties te maken en een robuuste houdbaarheidsduur te bepalen. Richtlijnen en normen uit de farmaceutische en voedingsindustrie (zoals ICH/ISO-gerelateerde richtlijnen) kunnen als kader dienen, maar houdbaarheid is per product en regelgeving verschillend. Houdbaarheidtesten vormen een belangrijke activiteiten in productontwikkeling, kwaliteitsbeheersing en supply chain-ondersteuning.