Heeft

Heeft is de derde persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van het Nederlandse werkwoord hebben. Het woord heeft twee hoofdfuncties: het kan zelfstandig gebruikt worden met de betekenis bezitten, en het dient als hulpwerkwoord bij de voltooid tegenwoordige tijd (perfectum).

Vervoeging en gebruik in de tegenwoordige tijd: ik heb, jij hebt, hij heeft, wij hebben, jullie hebben, zij hebben. U heeft volgt dezelfde vervoeging als hij heeft, en wordt in formele situaties vaak gebruikt. Voorbeelden als zelfstandig werkwoord: “Zij heeft een auto.” “Het gebied heeft vele kenmerken.” Voorbeelden als hulpwerkwoord in het perfectum: “Hij heeft gegeten.” “Zij heeft het boek gelezen.”

Functie als hulpwerkwoord: als onderdeel van samengestelde tijden combineert hebben met het voltooid deelwoord om gebeurtenissen in het verleden aan te geven die relevant zijn voor het heden, bijvoorbeeld “Ik heb gisteren gelopen” of “Ze heeft het project voltooid.” Het gebruik van hebben als hulpwerkwoord is standaard in de meeste dialecten van het Nederlands; sommige uitdrukkingen kunnen ook andere constructies vereisen.

Etymologie en verwantschap: hebben heeft zijn oorsprong in het oudere Nederlandse hebben en is verwant aan het Engelse have en het Duitse haben. Deze familie van verbeten is een kernonderdeel van de Duitseic-Nederlandse werkwoordense core en deelt met die talen de basisbetekenis “bezitten” en het gebruik als hulpwerkwoord bij voltooid tijden.

Zie ook: hebben, voltooide tijd, Nederlandse grammatica.