Golgisysteem

Het Golgisysteem, ook wel het Golgi-apparaat genoemd, is een membraan-gebonden organisatie in de meeste eukaryote cellen. Het bestaat uit een stapel platte membraanblazen, de cisternae, die dicht bij het endoplasmatisch reticulum (ER) liggen. In dierlijke cellen vormt het vaak een perinucleaire “ribbon”; bij schimmels is het vaker verspreid over de cel en bij planten bestaan er veel losse, beweeglijke Golgi-stacks. Het Golgi-systeem fungeert als middelste schakel tussen het ER en andere onderdelen van de cel.

De belangrijkste functie is het modificeren, sorteren en verpakken van eiwitten en lipiden die uit het ER komen. In de cis-kamers worden krempen đường eiwitten voorbereid voor verdere verwerking. In de medialen vinden glycosylatie, trimming en andere post-translationele modificaties plaats, en aan carbohydrateketens kunnen sulfaat- of phosphategroepen worden toegevoegd. Vervolgens worden de cargo’s gesorteerd en verpakt in transportblaasjes voor afleveringen naar lysosomen, het plasmamembraan of naar extracellulaire secretie. In planten speelt het Golgisysteem ook een cruciale rol bij de synthese van polysacchariden die nodig zijn voor de celwand.

De structuur van het Golgi-systeem wordt doorgaans onderverdeeld in cis, medial en trans cisternae, met aan de cis-kant de invoer vanaf het ER en aan de trans-kant de uitvoer naar bestemmingen. De trans-Golgi-netwerkfungeert als sorteerstation. Transport kan plaatsvinden via vesikelverkeer of via cisternale rijping (cisternal maturation). Het Golgi bevat specifieke resident enzymen die zorgen voor de karakteristieke Golgi-activiteiten. Disfunctie van het Golgi-systeem wordt in verband gebracht met verschillende stofwisselings- en neurobiologische aandoeningen.