Efficiëntiegrenzen

Efficiëntiegrenzen zijn de grens van wat met de beschikbare middelen en technologie haalbaar is. Ze definiëren de set van mogelijke productie- of prestatiecombinaties waarbij geen enkele maatstaf kan worden verbeterd zonder een andere te verslechteren.

In een productiecontext wordt vaak gesproken over de productie-mogelijkhedengrens (PPF). Punten op de grens illustreren technische efficiëntie: geen extra output kan worden verkregen zonder meer input te gebruiken, en geen input kan worden gereduceerd zonder output te laten dalen. Punten binnen de grens zijn technisch inefficiënt. Of een punt allocatief efficiënt is, hangt af van de relatieve prijzen en voorkeuren; een punt op de grens kan economisch inefficiënt blijven als de prijsverhouding niet overeenkomt met de optimale mix.

Efficiëntiegrenzen komen ook voor in andere gebieden, zoals beleggingen en operationeel onderzoek. In portfolio- of risk-return-analyses wordt de efficiënte grens (frontier) gebruikt om de optimale balans tussen risico en rendement aan te geven.

Om efficiëntiegrenzen te schatten worden vaak data-analysemethoden gebruikt zoals Data Envelopment Analysis (DEA) en Stochastic Frontier Analysis (SFA). Deze methoden proberen een grens te schatten die de best presterende eenheden benadert, maar ze vereisen aannames over productieprocessen en zijn gevoelig voor meetfouten.

Naarmate technologie, schaal van productie of regelgeving veranderen, verschuiven efficiëntiegrenzen. Ze dienen als instrument voor benchmarking, beleidsplanning en evaluatie van vooruitgang in productiviteit en efficiëntie.