Dubbelsyn

Dubbelsyn, ook wel diplopia genoemd, is de waarneming van twee beelden van één object. Dit kan tijdelijk of blijvend zijn en kan optreden bij één oog of beiden.

Er is een onderscheid tussen monoculaire en binoculaire diplopie. Monoculaire diplopie blijft bestaan wanneer het ene oog wordt gesloten en wordt meestal veroorzaakt door oogheelkundige afwijkingen zoals onregelmatige hoornvliesvorm, cataract of problemen met de ooglens. Binoculaire diplopie verdwijnt wanneer een oog wordt gesloten en ontstaat vaak door uitlijning- of motorische problemen van de ogen, zoals afwijkingen van de oogspieren of de zenuwen die deze spieren aansturen (bijvoorbeeld zenuwlaesies van III, IV of VI), myasthenia gravis of andere neurologische aandoeningen.

Veelvoorkomende oorzaken zijn onder meer refractieafwijkingen en hoornvliesproblemen (monoculair), oogspierzwakte of zenuwproblemen, eerder genoemd samen met aandoeningen zoals diabetes, hoge bloeddruk, schildklierziekte, trauma of ontsporingen van de hersenen. Ook plotseling optredende diplopie met neurologische symptomen kan wijzen op een urgentie zoals een beroerte of hersenstamprobleem.

Diagnose omvat een anamnese en een oogonderzoek met onder andere een cover-test, uitlijning van de ogen, meting van gezichtsscherpte en optometrische metingen. Indien nodig kunnen beeldvorming (zoals MRI/CT) en bloedonderzoek worden uitgevoerd, evenals testen voor myasthenia gravis of schildklierfuncties.

Behandeling is afhankelijk van de onderliggende oorzaak. Mogelijke opties zijn correctie van de refractie, oogspierparijs (prisma in bril, tijdelijk afdekken van één oog), en bij blijvende diplopie vaak chirurgie of botox-injecties. Het doel is naleving van de uitlijning en verbetering van zicht. Bij plotselinge diplopie met neurologische verschijnselen is onmiddellijke medische evaluatie aan te raden.