Databasepartitionering

Databasepartitionering is een techniek waarbij een grote tabel of index wordt opgedeeld in kleinere, onafhankelijke stukken, de partities. Gegevens worden verdeeld langs logische grenzen op basis van een partitioneringssleutel, zoals datum of klant-id. Het doel is om de prestaties, schaalbaarheid en beheerbaarheid te verbeteren door minder I/O en gerichte onderhoudsmogelijkheden. Partitionering kan ook helpen bij archiveren en back-ups.

Er bestaan verschillende vormen: horizontale partitionering (verdeling van rijen) en verticale partitionering (verdeling van kolommen). Horizontale partitionering gebruikt range-, list- of hash-partities; verticale partitionering scheidt kolomgroepen met verschillende accesspatronen. In moderne databases wordt het bereik van partities gedefinieerd via partition functions en partition schemes (of vergelijkbare concepten); queries kunnen partities uitsluiten via partition pruning, waardoor slechts relevante partities worden gelezen.

Voordelen zijn snellere queries door beperkt scannen van partities, snellere onderhoudsessies doordat operaties per partitie kunnen worden uitgevoerd, en beter parallelisme bij uitvoering. Nadelen zijn toegenomen complexiteit, mogelijke overhead bij queries die data uit meerdere partities vereisen, en uitdagingen bij globale indexen of cross-partitie transacties. Partitiebeheer vereist planning rondom sleutelkeuze, data-retentie en migratie van data tussen partities.

Partitionering is ingebouwd in veel relationele database-systemen zoals PostgreSQL, MySQL, Oracle en SQL Server. Het onderscheid met sharding is dat partitionering meestal binnen één DBMS gebeurt, terwijl sharding data over meerdere servers verdeelt. De keuze hangt af van workload, groei en herstel-vereisten.