Chromatineremodellercomplexen

Chromatineremodellercomplexen zijn multisubunit ATP-afhankelijke machinerieën die chromatine herstructureren door nucleosomen te verschuiven, te verwijderen of histonvarianten uit te wisselen. Door deze veranderingen reguleren ze de toegankelijkheid van DNA voor transcriptiefactoren, RNA-polymerase II en DNA-reparatiemachines, wat cruciaal is voor de controle van genexpressie en genoomintegriteit.

Ze bestaan uit een centrale ATPase-subeenheid uit de SNF2-superfamilie, die energie levert via hydrolyse van ATP, aangevuld met regulerende subunits die specificiteit, targeting en stabiliteit bepalen. Op basis van hun ATPase-activiteit worden de chromatineremodellercomplexen onderscheiden in vier hoofdklassen: SWI/SNF, ISWI, CHD en INO80 (waaronder SWR1 voor histonenvariant-vervanging). SWI/SNF-complexen dragen vaak bij aan toegankelijkheid van promoter- en enhancer-regio's; ISWI-complexen helpen bij het ordenen van nucleosomen in regelmatige patronen; CHD-familie speelt rollen in transcriptie en DNA-reparatie; INO80-/SWR1-familie is betrokken bij histonendynamiek en schadeherstel.

Functioneel gezien regelen chromatineremodellercomplexen processen zoals genexpressie, chromatinetoegang, DNA-reparatie en replicatie, en ze spelen een sleutelrol bij ontwikkeling en differentiatie. Afwijkingen in subunits of hun expressiepatronen worden in verband gebracht met ziekten, vooral kanker en ontwikkelingsstoornissen; voorbeelden zijn mutaties in SMARCB1/INI1 en ARID1A die voorkomen bij verschillende tumortypes, terwijl BRG1/BRM-varianten voorkomen in diverse oncologische aandoeningen.