Binairvertaling

Binairvertaling is een term uit de informatica die verwijst naar het proces waarbij gegevens die in binaire vorm zijn uitgedrukt, worden omgezet naar een andere representatie die voor mensen of systemen begrijpelijk is, en omgekeerd. De term wordt in verschillende contexten gebruikt, afhankelijk van wat precies wordt vertaald.

Veel voorkomende vormen zijn binair naar tekst en binair naar numerieke representaties. Bij binair naar tekst worden opeenvolgende bits gegroepeerd (meestal per 8 bits) en toegewezen aan tekens volgens coderingsschema’s zoals ASCII of UTF-8. Bijvoorbeeld, 01000001 komt overeen met de letter A in ASCII. Daarnaast kan binair naar decimaal of naar andere numerieke systemen worden geconverteerd, bijvoorbeeld bij het interpreteren van binaire getallen als integers.

Toepassingen van binairvertaling zijn onder meer dataopslag, netwerkcommunicatie en software-engineering. Computers slaan en verwerken data intern in binair formaat; vertaling naar leesbare vormen (tekst, getallen) is essentieel voor display, analyse en verwerking door mensen of door hogere softwarelagen. Ook bestaan er gespecialiseerde vormen, zoals dynamische binairvertaling (dynamic binary translation), waarbij code die voor een bepaalde processorarchitectuur is geschreven tijdens uitvoering wordt vertaald naar code die draait op een andere architectuur. Dit maakt emulatie en uitvoering op verschillende systemen mogelijk en wordt toegepast in virtualisatie- en emulatieomgevingen.

Zie ook: encoding en decodering, ASCII, UTF-8, binaire getallen, binairverwerking.