Antifoulingmaterialen

Antifoulingmaterialen zijn materialen die biofouling voorkomen of verminderen, de aanhechting en groei van mariene organismen zoals algen, bacteriën, slakken en mossels op oppervlakken in zeewater. Ze worden toegepast op scheepsrompen, offshore constructies en mariene sensoren en hebben als doel minder weerstand, betere brandstofefficiëntie en minder onderhoud, terwijl de verspreiding van invasieve soorten door biologische overleving tot een minimum wordt beperkt.

Werkingsprincipes en typen: Er bestaan biocidale coatings die actieve stoffen afgeven om organismen te doden of af te stoten, fouling-release coatings die de hechting van organismen aan het oppervlak aanzienlijk verminderen zodat reiniging of verwijdering eenvoudiger is, en non-biocide systemen zoals oppervlaktes met lage hechting of micro- en nanosstructuren. Veel coatings combineren meerdere mechanismen, bijvoorbeeld een basislaag met biociden en een beschermende fouling-release toplaag. Historisch werd ook tributyltin (TBT) gebruikt, maar dit is wereldwijd verboden vanwege milieuproblemen; moderne coatings gebruiken koper- of zinkgebaseerde biociden of kiezen voor biocidevrije, fouling-release benaderingen.

Toepassingen en ontwikkelingen: De belangrijkste toepassingen liggen bij schepen en bagger- en offshore-onderdelen, maar ook bij onderwaterkabels en sensoren. In regelgeving is de International Convention on the Control of Harmful Anti-fouling Systems on Ships (AFS-conventie) leidend; hierin zijn schadelijke ant Fouling-systemen aan banden gelegd en is het gebruik van bepaalde stoffen verboden. Milieuaspecten richten zich op toxiciteit, leaching en lange termijn effecten op mariene ecosystemen, met toenemende aandacht voor duurzame en recycleerbare coatings en langere levensduren.