Afbalancering

Afbalanceren is het proces waarbij een roterend onderdeel zodanig wordt aangepast dat het balans herstelt en ongewenste trillingen wordt verminderd. Bij onbalans ontstaat een centripetale kracht die trillingen, vermogensverliezen en slijtage kan veroorzaken. Door afbalanceren kunnen prestaties worden verbeterd, de levensduur van onderdelen worden verlengd en het geluidsniveau worden verminderd.

Toepassingen van afbalanceren zijn breed en komen voor in de machinebouw en werktuigbouw, bijvoorbeeld bij assen van motoren en generatoren, turbinebladen, ventilatorwielen, tandwielaandrijvingen en vliegwielen. Het wordt ook toegepast in voertuigen en in sommige industriële toepassingen waar hoge toerentallen en precisie vereist zijn. Afbalancering kan handmatig op locatie plaatsvinden of in een balanceringsmachine in een werkplaats.

Bij de uitvoering onderscheidt men statisch en dynamisch balanceren. Vooraf wordt vaak de rotor gemonteerd op een balansmachine of op sensoren gemeten tijdens draaien. De onbalansvector wordt vastgesteld en correctionele massa’s worden geplaatst of verschoven op specifieke locaties om de massa evenwichtiger te maken. Na correctie volgt een verificatietest bij de bedrijfsnavraag om te controleren of het gewenste trillingsniveau is bereikt.

Resultaten van goed uitgevoerde afbalancering zijn onder meer minder trillingen, minder slijtage van bearing en lagers, een betere efficiëntie en minder stilstand. Belangrijke overwegingen zijn onder meer het operatietemperatuur- en snelheidsbereik, de tolerantie die vereist is voor de toepassing en de mogelijkheid van verandering in balans onder verschillende bedrijfsomstandigheden. Afbalanceren vereist nauwkeurige metingen en expertise om juiste correcties toe te passen.