zoekpijplijn

Een zoekpijplijn is een gestructureerde reeks bewerkingen die een gebruikerszoekopdracht omzet in relevante resultaten binnen een informatiesysteem. Ze wordt toegepast in web- en documentenzoekmachines, e-commerce-sites, digitale bibliotheken en interne bedrijfszoekdiensten. Door de combinatie van indexering, queryverwerking en ranking levert een zoekpijplijn snelheid en relevantie bij het teruggeven van documenten of antwoorden.

Een typische pijplijn omvat meerdere fasen. Eerst komt de query binnen en ondergaat deze preprocessing: normalisatie, tokenisatie, lowercase en verwijdering van stopwoorden; optioneel lemmatization of stemming en queryexpansie. Vervolgens vindt retrieval plaats, waarin kandidaat-documenten worden opgehaald uit een inverted index of op basis van vectorrepresentaties. Daarna volgt ranking, waarin scores worden berekend volgens een retrieval-model zoals BM25 of TF-IDF, of via neurale netwerken die embeddings berekenen en mogelijk reranking uitvoeren met een relevansemodel. Ten slotte worden resultaten gefilterd en gepresenteerd, met functies als faceting, paginering en sortering. In moderne systemen kan caching, logging en analytics een rol spelen voor prestaties en onderbouwing van updates aan de pijplijn.

Moderne zoekpijplijnen maken vaak gebruik van zowel traditionele als neurale methoden. Vector search en neural reranking winnen aan belang naast bekende technieken. Ook verschuivingen tussen batch- en real-time indexing, en tussen on-premise en cloud-gebaseerde implementaties, beïnvloeden de vorm en uitvoering. Belangrijke uitdagingen zijn schaalbaarheid, lage latency, meertaligheid, omgang met synoniemen en typos, en privacy en transparantie van de getoonde resultaten.

Zie ook: inverted index, rankingmodel, vector search, faceting, reranking.

---