queryverwerking

Queryverwerking is het geheel van processen die een inkomende zoek- of databankquery interpreteren, plannen en uitvoeren binnen een informatiesysteem. Doel is correcte resultaten te leveren met zo laag mogelijke vertraging en optimaal gebruik van middelen.

Een typische verwerking bestaat uit meerdere fasen: de parserfase waarin de syntaxis van de query wordt gecontroleerd, gevolgd door semantische analyse en normalisatie. Daarna vindt herschrijving en optimalisatie plaats. De optimizer maakt een uitvoeringsplan op basis van statistieken en kostmodellen en kiest tussen verschillende fysieke uitvoeringsstrategieën zoals join-algoritmes, indextoegang en sorteeroperaties. Het uiteindelijke uitvoeringsplan wordt aan de executor doorgegeven, die de databronnen aanspreekt en de resultaten produit.

Bij relationele databases wordt een SQL-query omgezet in een logisch plan en vervolgens in een fysiek uitvoeringsplan. Moderne systemen benutten indexen, statistieken en kostmodellen om de beste uitvoering te kiezen. Ook parallelle en gedistribueerde uitvoering, evenals caching, kunnen de prestaties verbeteren.

In informatieopslag en tekstopsporing omvat queryverwerking vaak tokenisatie, stopwoordverwijdering, stemming of lemmatisering, query-expansie en rangschikking van documenten volgens een relevantie-model zoals vectorruimte- of probabilistische modellen. Resultaten worden bovenaan geplaatst volgens geschatte relevantie en aan de gebruiker teruggegeven.

Belangrijke randvoorwaarden zijn juistheid, latency en doorvoer, en het efficiënt gebruik van bronnen. Modellering van kosten en statistieken, caching en gedistribueerde uitvoering spelen een rol in grote systemen. Sommige systemen combineren traditionele relationele queryverwerking met retrieval- en machine-learningtechnieken om de relevantie te verhogen.