zelfverheerlijkende

Zelfverheerlijkende is een Nederlands bijvoeglijk naamwoord, afgeleid van zelfverheerlijking (zelfophemeling). Het beschrijft een houding of stijl waarbij iemand zichzelf op een overdreven of onkritische manier verheerlijkt. In het dagelijks taalgebruik verwijst het naar uitspraken, gedragingen of teksten die de eigen kwaliteiten, prestaties en heldendaden nadrukkelijk bezingen, vaak zonder feitelijke onderbouwing.

In de analyse van retoriek en media wordt zelfverheerlijkende taal gebruikt om egocentrische agenda’s bloot te leggen of te bekritiseren. Het komt voor in politieke toespraken, biografieën, reclame en sociale media, maar ook als thema in fictie wanneer een personage narcistische aspiraties uitdrukt. De term functioneert vooral descriptief en evaluatief: het geeft een stijl of houding aan, eerder dan een psychologische diagnose.

Gerelateerde begrippen zijn onder meer narcisme, egocentrisme, zelfpromotie en propaganda. Een belangrijk onderscheid is dat zelfverheerlijking meestal wordt beoordeeld op de effectiviteit en geloofwaardigheid van de gebruikte taal, evenals de impact op het publiek. Hoewel de term vaak kritisch klinkt, kan zelfverheerlijkende taal in satire of ironie ook dienen om misleidende praktijken bloot te leggen of om karakterisering te versterken.