worteluitgescheiden

Worteluitgescheiden is een term die in de plantkunde en bodemwetenschappen wordt gebruikt voor de stoffen die via de wortels in de rhizosfeer worden uitgescheiden. Het gaat om exudaten: suikers, aminozuren, organische zuren zoals citraat en malaat, fenolische verbindingen en enzymen die door wortels aan de bodem worden vrijgegeven.

Deze worteluitgescheiden stoffen fungeren als voedselbron en signaalmoleculen voor micro-organismen in de rhizosfeer, wat de samenstelling van de wortelomgeving beïnvloedt. Ze kunnen de beschikbaarheid van voedingsstoffen vergroten, bijvoorbeeld door organische zuren die fosfaat mobiliseren, en kunnen pathogenen onderdrukken of symbiotische microben aantrekken zoals mycorrhizale schimmels en rizobacteriën.

De samenstelling en hoeveelheid van exudaten varieert sterk tussen plantensoorten en ontwikkelingsstadia. Ze hangen af van bodemtype, vocht, pH, temperatuur en milieurstress, evenals bemesting en andere agronomische factoren. Het bestuderen van worteluitgescheiden is uitdagend, omdat exudaten snel kunnen afbreken of veranderen bij contact met lucht en bodem.

Methoden voor onderzoek omvatten hydroponische systemen of bodemloze collecties, en detectie met chromatografie en massaspectrometrie. De resultaten dragen bij aan het begrip van rhizosfeerprocessen, bodemgezondheid en de ontwikkeling van duurzamere teeltsystemen.

In de literatuur worden verwante termen gebruikt, zoals worteluitscheiding en wortel exsudaten, en het bredere begrip rhizodepositie. See also: rhizosphere, root exudates.