waarnemend

Waarnemend is een Nederlands adjectief en zelfstandig gebruikt woord dat aangeeft dat iemand tijdelijk de taken van een functie vervult. Het geeft aan dat de betrokkene niet als permanent of door verkiezing aangesteld is, maar als tijdelijke vervanger optreedt totdat een definitieve benoeming of verkiezing plaatsvindt. Het begrip komt veel voor in overheid, semi-overheidsorganisaties en in het bedrijfsleven waar continuïteit van bestuur en besluitvorming geborgd moet blijven.

De status van een waarnemend functionaris wordt doorgaans vastgelegd door de benoemende of bevoegde instantie, zoals een gemeenteraad, een ministeriële afvaardiging of een bestuursorgaan. De waarnemer heeft meestal de bevoegdheden die nodig zijn om de dagelijkse werkzaamheden te verzorgen en besluiten te nemen binnen de afgesproken geldigheidsduur en scope. Soms zijn er expliciete beperkingen of randvoorwaarden meegegeven, bijvoorbeeld wat de duur van de waarneming is of welke bevoegdheden expliciet niet worden uitgeoefend.

Veelvoorkomende voorbeelden zijn waarnemend burgemeester, waarnemend wethouder of waarnemend bestuurder in een organisatie. Het doel is om bestuurlijke en operationele continuïteit te waarborgen tijdens periodes van vacature, ziekte, afgetredenheid of interim-management. Een waarnemer hoeft doorgaans niet dezelfde titel of formele benoeming als de definitieve functionaris te hebben, maar functioneert tijdelijk op basis van het mandaat van de benoemende instantie.

In de praktijk fungeert waarneming als een middel tegen governance-gaten en biedt het stabiliteit totdat een permanent ambt bekleed is of een reorganisatie is afgerond.