vermoeingsfractuur

Vermoeingsfractuur, ook wel stressfractuur, is een microscopische breuk in een bot die ontstaat door herhaalde belasting die botresorptie en botvorming verstoort. Het komt vooral voor bij sporters die trainingsbelasting verhogen of langdurig intensief belasten.

Oorzaken zijn onder meer snelle toename van de trainingsintensiteit of -duur, onvoldoende rust tussen belaste periodes, en factoren zoals lage botdichtheid, voedingstekorten (calcium, vitamine D), en verkeerde looptechniek of schoeisel.

Symptomen bestaan uit pijn in de aangedane plek die verergert bij belasten en verdwijnt met rust; de pijn kan geleidelijk ontwikkelen en tender zijn bij palpatie. Veel voorkomende locaties zijn de metatarsalen, de tibia, de femur en bekkengebied.

Diagnose: bij verdenking wordt gestart met klinisch onderzoek; röntgenfoto's zijn vaak normaal in vroege stadia. MRI of een botdingscan is gevoeliger en bevestigt de stressfractuur, eventueel gevolgd door CT voor de exacte fractuurlijn.

Behandeling: conservatief meestal; rust en beperking van gewichtdragende activiteiten; gebruik van krukken of een immobiliserende brace; geleidelijke hervatting van training zodra pijnvrijheid en genezing op beeldvorming zijn aangetoond; de duur varieert van enkele weken tot meerdere maanden afhankelijk van locatie en genezingsrespons.

Preventie en prognose: geleidelijke verhoging van trainingsbelasting, voldoende rust, juiste schoenen en techniek, en aanpak van onderliggende factoren zoals botgezondheid. Prognose is meestal goed bij tijdige behandeling; zonderadequate aanpassing kan herstel langer duren en recidive nemen.