vergelijkings

Vergelijkings is a term with more than one meaning in Dutch, depending on the context. In everyday language it refers to the act of comparing two or more things. In a technical sense it also denotes a mathematical statement that asserts the equality of two expressions. This article gives a concise overview of the two main uses.

In de wiskunde is een vergelijking een bewering dat twee uitdrukkingen gelijk zijn. Het bevat meestal een teken van gelijkheid, zoals het symbool "=". Een vergelijking kan lineair zijn (bijv. x + 3 = 7), kwadratisch (bijv. x^2 − 5x + 6 = 0) of complexer (bijv. differentiaalvergelijkingen). Het doel is de onbekende(n) te bepalen die de gelijkheid waar maken. Oplossen gebeurt door algebraïsche manipulatie, factoriseren of grafische weergave. Vergelijkingen komen voor in algebra, meetkunde en analysis, en kunnen regels voor processen of functies beschrijven. Het begrip is fundament, omdat veel wiskundige systemen en modellen uit vergelijkingen bestaan.

In de retoriek is een vergelijking een figuur van taalgebruik waarin twee onderscheiden verschijningsvormen voor een beeld worden gesteld: de tenor en het vehikel, verbonden door een vergelijkingswoord zoals "als" of "zoals" (explicit) of zonder verbindingswoord (implicit). Een voorbeeld met verbindingswoord: "Zijn stem klonk als een klok." Hier dient de tenor (de stem) en het vehikel (de klok) als beeld. Een vergelijking zonder verbindingswoord wordt vaak als een metafoor beschouwd, bijvoorbeeld "Zijn stem was een klok." Vergelijkingen versterken beeldtaal, illustreren eigenschappen of emoties en komen veel voor in poëzie en proza.

Zie ook: vergelijking (wiskunde) en vergelijking (retoriek) voor meer detail.