traitselektion

Traitselektion is het proces waarbij in een populatie de frequentie van erfelijke kenmerken toeneemt doordat individuen met bepaalde eigenschappen vaker nakomelingen krijgen. Het wordt vooral toegepast in fokken van planten en dieren, maar ook in natuurbehoud en populatiebeheer. Traitselektion kan natuurlijk plaatsvinden als gevolg van fitnessverschillen, maar wordt vaak opzettelijk gestuurd door fokkers en onderzoeksprogramma's.

De effectiviteit hangt af van erfelijkheid (heritability), selectie-intensiteit en generatie-lengte. In de populatietheorie wordt vaak het Breeders' equation gebruikt: R = h^2 * S, waarbij R de verwachte stijging is en S het verschil tussen het gemiddelde van de geselecteerde oudergenoom en de populatiegemiddelde. Moderne methoden omvatten genomische selectie, die genetische markers gebruiken om de genetische waarde van individuen te schatten, en marker-geassisteerde selectie voor specifieke loci.

Toepassingen variëren: gewassen worden geselecteerd op opbrengst, ziektebestendigheid en kwaliteit; runderen op melkproductie en groei; huisdieren op gedrag en uiterlijk. In de natuur is traitselektion de motor achter adaptatie aan milieu- of klimaatveranderingen. Belangrijke aandachtspunten zijn onder meer het behoud van genetische diversiteit, mogelijke bij-effects op andere eigenschappen, en ethische of ecologische overwegingen.