takkenstructuur

Takkenstructuur is de beschrijving van de wijze waarop vertakkingen zich organiseren vanuit een hoofdas of stam tot een netwerk van takken en zijtakken. Het begrip wordt in verschillende vakgebieden gebruikt om de morfologie en de functionele eigenschappen van vertakkingspatronen te karakteriseren. In de botanie verwijst het naar de structuur van bomen en struiken; in de biologie naar vertakkingen van bloedvaten, luchtwegen of wortels, en in de informatica en engineering naar hiërarchische netwerken en boomdata-structuren.

Kenmerkend voor takkenstructuren is dat vertakkingen transport en distributie van middelen zoals water, sap, lucht of informatie mogelijk maken en licht of ruimte efficiënt verdelen. Veel patronen zijn dendritisch of fractaal van aard, wat betekent dat kleine takken een vergelijkbaar vormenschema vertonen als grotere takken. De verhouding tussen de diameters en lengtes van opeenvolgende takken (takverhouding) bepaalt vaak de stroming en draagkracht door het netwerk.

Modellen van takkenstructuur maken gebruik van fractale patronen, boomtopologieën en optimale verhoudingen zoals Murray's wet om de verbanden tussen stam, takken en eindvertakkingen te beschrijven.

Toepassingen liggen op het gebied van ecologie, geneeskunde, architectuur en informatietechnologie. Voorbeelden zijn de bestudering van boomkronen en bosbeheer, het begrip van transport in long- en vaatonderzoek, en het ontwerp van efficiënte distributienetwerken en datastructuren. Het bestuderen van takkenstructuur helpt bij het begrijpen van hoe complexe systemen ontstaan uit eenvoudige groeiregels.